Page 10 - กำหนดมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม นาโนเทคโนโลยี เล่ม๔
P. 10
มอก. 2691 เลม 4–2558
ุ
ั
่
้
ั
ี
ี
ขนตอนท 1 ระบวาเปนสารเคมอนตราย (hazard identification)
ุ
ิ
การระบอนตรายเปนขนตอนแรกในการประเมนความเสยง และเปนกระบวนการในการกําหนดวาสารเคม ี
ั
่
้
ั
ี
ี
้
ึ
่
ื
ึ
นันมความเปนพิษหรอไม รปแบบของขอมลทางวิทยาศาสตรซงนิยมใชในขนตอนนี ไดแก การศกษาใน
ู
้
้
ั
ู
สตวทดลอง (in vivo study) การศึกษาในหลอดทดลอง (in vitro study) ขอมลทางระบาดวิทยา และขอมล
ั
ู
ู
่
ทางคลินิกของมนุษย การศึกษาทดลองทีมีการดําเนินการทีดีควรใชวิธีการทางวิทยาศาสตร เชน การ
่
ํ
่
ี
ํ
ํ
้
ออกแบบการทดลองททดสอบความเปนพิษของวัสดุตองเปนการทดลองททวนซาได (repeatable) และทาซา
้
ี
่
ได (reproducible) เพือชวยใหบรรลเปาหมายนแนะนําใหใชวิธการทดสอบมาตรฐานทางพษวิทยา
ี
่
ุ
ี
้
ิ
่
แนวคดทางดานวิทยาศาสตร และจรยธรรมในปจจุบน ไดนํามาซึงความพยายามในการเปลียนแปลงรูปแบบ
ั
ิ
่
ิ
ั
ึ
่
ี
่
ิ
ี
ึ
ู
ึ
การศึกษาจากเดิมททาในสตวทดลอง นําไปสการศกษาในหลอดทดลอง ซงรวมถงการศึกษาในสงมชวิต
ํ
่
ี
ึ
ี
ื
อยางงาย เชน แบคทเรย เซลลเพาะเลยง หรอชนเนือเยือ และการศกษาดวยแบบจําลองคอมพวเตอรแทนใน
ิ
้
ี
ิ
ี
่
้
้
ํ
ี
่
กรณีททาได การศึกษาดวยแนวทางดังกลาวชวยจํากัดปริมาณการใชสัตวทดลอง ทําใหไดรับขอมูล กลไก
่
ื
ี
่
ื
ี
ั
ั
่
ทางชวเคมีและอน ๆ เชน การศึกษาในหลอดทดลองเพือตรวจสอบกลไกการทํางานเมอสารเคมจับกับตวรบ
ุ
่
ุ
ิ
ิ
ั
บนเยือหุมผนังเซลล และกระตนใหสารทตยภูมเกิดอนตรกิรยากับองคประกอบเซลลไดอยางไร นอกจากนี ้
ิ
ผลทไดจากการศึกษาในหลอดทดลองอาจมความเชอมโยงกับการออกแบบการศกษาในสตวทดลองได
่
่
ึ
ี
ั
ื
ี
ั
่
้
ขนตอนท 2 การศึกษาผลกระทบตอสุขภาพ หรือความสัมพันธระหวางปริมาณสารเคมีอันตรายทีไดรับและ
่
ี
การตอบสนอง (dose-response / concentration-effect assessment)
ั
ั
ั
ี
ิ
ี
เปนขนตอนของการประเมน และเปนการตรวจสอบความสมพันธระหวางปรมาณสารเคมอนตรายทไดรบ
่
ั
้
ิ
็
กับการตอบสนองของระบบทดสอบ ซงพิจารณาถง ความแขงแรง อายุ เพศ ความไว ขนาด ความเปน
ึ
ึ
่
่
่
เอกลกษณ ความหลากหลาย และปจจัยเพิมเติมอืน ๆ ทีเกียวของกับประชากรทีรับสัมผัส รวมทังปริมาณ
ั
้
่
่
่
ชวงเวลา ความถ และชองทางการรบสมผส ในกรณีของการศกษาผลกระทบตอสงแวดลอมควรพิจารณาถง
ั
ึ
ั
ี
ิ
ั
ึ
่
่
ุ
่
ิ
ิ
ธรรมชาติและพฤตกรรมของวสดุในสงแวดลอมดวย การทดสอบทางพษวิทยาตอสขภาพมนษยสาหรบการ
ั
ั
ํ
ิ
ุ
ประเมนการตอบสนองตอปรมาณสารเคมอนตรายทไดรบนันแบงไดเปนการทดสอบความเปนพิษ
ั
ั
้
ี
ี
่
ิ
ิ
ั
ื
ั
้
ี
ื
้
่
ื
ั
เฉยบพลน (acute toxicity) ความเปนพิษเรอรง (chronic toxicity) หรอความเปนพิษกึงเรอรง (subchronic
toxicity)
ิ
ี
่
ั
ั
การทดสอบความเปนพิษเฉยบพลน : เปนการทดสอบโดยใชการรบสมผสสารในปรมาณทสงและ
ั
ี
ู
ั
่
ั
ื
ชวงเวลาสน (ระยะเวลาหลายชวโมง หรอหลายวัน)
้
ั
่
ื
การทดสอบความเปนพิษเรอรง : เปนการทดสอบโดยใชการรับสัมผัสสารในปริมาณทีต่าและมี
ั
ํ
้
ั
ี
ระยะเวลาการรับสมผสทยาวนาน (ป หรอหลายป) เพือดู
ื
่
่
ั
ั
่
ี
ผลกระทบบางชนิดทอาจมีความสมพันธกับความยาวนานของ
ระยะเวลาการรับสมผส เชน โรคเรอรงบางชนดเกิดจากการรับ
ั
ั
ั
ิ
้
ื
ั
้
สมผสกับสารซา ๆ เปนระยะเวลานาน เชน มะเรง
ั
็
ํ
-8-
